شاخص هاي فعالیت موزه ها
1. آموزش
آموزش پرسنل شامل دوره هاي كوتاه مدت غيرآكادميك، اعزام جهت دوره تخصصي در داخل، بورسيه براي گذراندن دوره تخصصي آكادميك در خارج و ديگر فعاليتها براي ارتقاي دانش و آموزش كاركنان در زمينه مرتبط با كارآنها است .
آموز ش عمومي شامل آموزش موردي و موضوعي براي مخاطبين از طريق موزه اعم از شيوه حضوري يا مجازي، آموزش دانش آموزان و دانشجويان و همكاري با نهادهاي آموزشي براي اجراي برنامه هاي تخصصي آموزشي، آموزش از طريق برگزاري مسابقات، كارگاههاي آموزشي، جلب مشاركتها،
برنامه هاي نمايشي و ديگر موارد .
2. بازدید از موزه
منظور مجموعه فعاليتهايي است كه باعث رشد كمي و كيفي بازديد موزه براي مخاطبين خاص و عمومي ميشود و ميتواند شامل برنامه ريزي براي بازديدهاي عمومي، تدوين برنامه براي بازديدهاي ويژه و یا برای مناسبتهای خاص، توجه به گروههاي خاص، نيازها و علايق بازديدكنندگان و همچنين صرف وقت، دقت و تعامل بازديدكنندگان باشد. در اين زمينه مجموعه مطالعات و پژوهشهاي
هدفمند براي شناخت و دستيابي مخاطبين و ايجاد ارتباط با آنها بسيار مؤثر و مورد توجه است .
3. گردآوري
منظور از گردآوري شناسايي و دستيابي به آثار مرتبط با موضوع موزه براي تكميل، يا توسعه موزه مورد نظر در موضوع و فعاليتهايي است كه سبب دستيابي موزه به اين آثار از طريق خريد، اهدا و وقف ميشود. بنابراين در موضوع گردآوري: شناسايي، دستيابي و ثبت و ضبط مجموعه هاي جديد مورد نظر است.
4. معرفی
در اين بخش، داشتن ايده در يك مفهوم كلان كه اهداف موزه را تأمين نمايد و براساس آن نمايش آثار در بخشهاي دايمي، موقت، سيار و مجازي صورت پذيرد و همچنين بهره گيري از شيوه هاي راهنمايي و اطلاعرساني براي انتقال مفاهيم و شناساندن ميراث ملموس و غيرملموس مدنظر است.
مجموعه فعاليتهايي كه با عث شناساندن موزه ، موضوع، داشتهها و دادههايش به مخاطبين از طرق مختلف اعم از برگزاري نمايشگاه ، جشنواره، انتشارات، خبررساني، فناوريهاي نوين، معرفي در موزه و ديگر برنامه هاي ويژه و خلاقانه شود، مورد ارزيابي قرار ميگيرد. برنامه و فعاليتها بايد مرتبط با موضوع موزه باشد و ساير برنامه هاي عمومي غيرمرتبط در زمره معرفي قرار نميگيرد .
5. نگهداري و حفاظت
مجموعه فعاليتهايي كه در سطح وسيع خود با شناخت استانداردها و نيازهاي مجموعه ها و فراهم آوري امكانات و شرايط مطلوب باعث حفظ و ترميم آثار در اماكن موزهای اعم از مخازن، بخشها، نمايشگاه ها و هر مكان ديگر شود. اين فعاليتها در شكل كمي و كيفي خود به حفاظت مطلوبتر آثار در قالب حفاظت محيطي و فيزيكي ميانجامد. هرگونه فعاليت نرم افزاري و سخت افزاري بسترساز و توسعه بخش حفاظتي، تفكيك، مستندنگاري، استانداردسازي و مرمتي در اين حوزه مورد نظر است .
6. پژوهش
منظور از پژوهش در موزه، انجام پژوهشهاي آكادميك در همه موضوعات موزهاي است كه باعث افزايش سطح كمي و كيفي اين فعاليتهاست. از سوي ديگر يكي از مهمترين موضوعات پژوهشي در هر موزه پژوهش بر آثار موزه است كه زمينه را براي ثبت، حفاظت و معرفي اين آثار فراهم ميسازد. پژوهش امري است مبتني بر تحقيقي كه به نشر مقاله، نشريه، كتاب و ساير اقلام انتشاراتي منجرميشود .
7. اعمال استانداردهاي فني و توسعه فیزیكی
از آنجايي كه رعايت اصول فني و استانداردها لازمه يك موزه در مكانيابي، محوطه و حوزه پيراموني، ساختمان موزه (چه در ساخت يا مرمت بناي موزه)، روشها و تجهيزات نگهداري و نمايش آثار، حفظ و نگهداري اشياي موزهاي از آسيبهاي محيطي، انساني و بلاياي طبيعي و جنگ و نيز ايجاد فضايي مطلوب براي بازديدكنندگان و كاربريهاي جنبي در دستيابي به اهداف موزه از اهميت فراواني برخوردار است، از اينرو مجموعه اقدامات و فعاليتهايي كه باعث حفظ يا ارتقاي كيفيت و اعمال استانداردهاي لازم فیزیکی و فني در زمينه هاي نگهداري و نمايش آثار شوند يا امكان توسعه فيزيكي مجموعه را با حفظ شرايط كيفي و استانداردهاي لازم فراهم کنند مورد نظر ارزيابي اين شاخص خواهند بود .
8. توسعه مدیریت
منظور از اين بخش گسترش و تكميل بخشهاي موزه جهت پردازش بهتر به مجموعه و زيرمجموعه، تخصصي كردن بخشها از طريق جذب نيروهاي متخصص، ايجاد بخشهاي جديد مؤثر و همچنين بسترسازي حقوق اداري براي تثبيت نظام اداري و مؤسسه اي موزه از طريق هيئت امنايي شدن و ديگر موارد خاص هر موزه است .در اين بخش مجموعه فعاليتهاي مشوق كاركنان از طريق ايجاد انگيزه، تشويقهاي لازم در جهت سوق دادن به فعاليتهاي پژوهشي، مطالعات تخصصي، ارتقاي سطح علمي و خدمات رساني بهتر و جلب رضايتمندي مخاطبين موزه ها مورد نظر است .
9.خلاقیت و نوآوري
منظور از خلاقيت و نوآوري در موزهها بهره مندي از ايدههاي روياپردازانه و عينيت بخشيدن به آنها در حد امكان، به ويژه در حوزه معرفي، آموزش و جلب مشاركت در حوزه مديريت موزه هاست، همچنين تلفيق ايدههاي خلاقانه و نوآورانه با فنآوريهاي نوين و ويژگيهاي فرهنگي و بومي ازشاخصهاي مهم خلاقيت و نوآوري در موزه هاست .
10. تلاش براي بقا
منظو ر از شاخص تلاش براي بقاي موزهها مجموعة فعاليتهاي پيگيرانه و تلاش مؤثر در حفظ موزهها يا هستي بخش براي موزه هاي در حال زوال است كه به ناگزير بيانگر فعاليتها و فداكاريهاي آميخته با عشق براي تداوم حيات موزه است، لذا گذراندن فراز و نشيبهاي پي درپي و چيره شدن بر مشكلات در دستيابي به اهداف ،كه همانا سرپا نگاه داشتن موزه است، گوياي شاخص مذكور است .
11. روز جهانی موزه
منظور مجموعه فعاليتهايي است كه هم موضوع و در راستاي شعار روز جهاني موزه، در طول سال، در موزه انجام پذيرفته است. اين فعاليت ها شامل برگزاري نمايشگاه ها، گردهمايي ها و نشستهاي علمي، چاپ راهنما، بروشور و كاتالوگ و پروژههاي علمي و نگهداري و نمايش آثار در اين خصوص است .
12. شاخص كودكان و نوجوانان
آيا موارد ذيل در موزه هاي تحت نظارت شما موجود است؟
- بودن فضاي مناسب براي استقرار، استراحت كودكان ونوجوانان
- داراي راهنماي آشنا با رفتار كودكان ونوجوانان
- داراي برنامه مدون جهت بازديد كودكان و نوجوانان
- داراي بروشور مخصو ص جهت استفاد ه كودكا ن و نوجوانان
- داراي برنامه هاي دورهاي شامل جشنواره، كارگاه، جشن و …. جهت كودك و نوجوان
- داراي بخش مجزا جهت تدوين برنامه آموز ش دوره اي و….. برا ي كار با كودك و نوجوان
13. مناسب سازي موزه ها براي استفاده معلولین و جانبازان
منظور از اين شاخص عملكرد موزه ها در خصوص مناسب سازي محيط موزه براي استفاده معلولين و جانبازان است و اصلاح محيط به طوريكه بازديدكننده معلول قادر باشد آزادانه و بدون خطر در محيط موزه حركت و بازديد كند. لذا مواردي كه در اين شاخص مورد توجه است عبارتند از:
- اصلاح ورودي (عرض، جهت بازو بسته شدن، عمق فضاي ورودي و … )
- اصلاح راهرو(عرض، و… )
- اصلاح بازشونده ها: در و پنجره ها(عرض سينه هرلنگه، عدم استفاده از درهاي چرخان، آستانه در، قفل و دستگيره جهت باز و بسته شدن، عمق فضاي ورودي و…. )
- اصلاح راه پله به نحوي كه قابل استفاده براي همه افراد باشد (ايمني پله، ابعاد پله، سطوح پله، سطح شيب دارو…. )
- اصلاح آسانسور و بالابرهاي مكانيكي( عرض، پوشش كف، دستگيره كمكي و…. )
- اصلاح فضاي بهداشتي
- درج علائم
- كنترل الكتريكي(نصب زنگ خطرو.. )
- اصلاح فضاي تجمع
- اصلاح نيمكت وميز كار و ….
- راهنماي الكترونيك، بروشور مخصوص، توجه به طبقه بندي معلوليت و…..
- تعيين راهنماي موزه اختصاصي جهت برقراري ارتباط با معلول و ارائه توضيح با توجه به ويژگيهاي هرطبقه
- احترام و تكريم
14. فعالیت در فضاي مجازي
آيا در فضاي مجازي فعاليت داشته ايد و موارد ذيل در زمره فعاليتهاي موزه شما قرار داشته است كه از طريق فضاي مجازي در اختيار مخاطبين قرار گرفته شده است، با شرح مختصري از ويژگيهاي آن و آدرس اينترنتي مربوط به بارگزاري در فرم مربوط اقدام نماييد:
- فيلم
- كليپ و تور مجازي
- سايت
- فايل تصويري و پاورپوينت ارائه شده در رسانه اجتماعي
- فعاليت در: آپارات، اينستگرام، واتساپ و ….
براي مثال به فعاليت هاي مجاز ي موزه ملي ايرا ن اشاره مي کنیم:
در ارتباط با عناوين 1 و 2 بازديدهاي مجازي موزه ملي ايران در وبگاه آپارات: موزه ايران باستان= https://www.aparat.com/v/AwW5n
موزه باستانشناسي و هنراسلام=https://www.aparat.com/v/tc8GX
در ارتباط با عنوان 3 : وبگاه موزه ملي ايران( Irannationalmuseum.ir)
در ارتباط با عنوان 5: موزه ملي ايران در اينستاگرام Irannationalmuseum_fa موزه ملي ايران در آپارات https://www.aparat.com/irannationalmuseum