از تشکيل کميته ملي موزه هاي ايران (ایکوم) در ايران بیش از نيم قرن مي گذرد. در بهمن ماه سال 1328 مطابق با 1950 ميلادي، کميسيون ملي يونسکو در ايران به منظور بهبود و توسعه موزه هاي کشور و ايجاد ارتباط بين موزه هاي ايران با موزه هاي ساير کشورهاي جهان، استفاده از آخرين مطالعات و تحقيقات مربوط به موزه و جلب توجه عامه مردم به موزه ها و نقش آن در تعليم و تربيت، کميته تخصصي موزه هاي ايران را با حضور کارشناسان ، صاحب نظران آثار تاريخي، موزه داران، مديران موزه ها و نمايندگان نهادهاي ذيربط تشکيل داد.
اساسنامه کميته نخست در سال 1329 تهيه شد و سپس در سال هاي 1336 و 1347 اصلاحاتي درآن صورت گرفت. کميته ملي موزه هاي ايران از بدو تأسيس خود با شوراي جهاني موزه ها ارتباط مستقيم داشته و در ديماه 1350 کميته در شوراي مذکور به رسميت شناخته شد. نخستين فعاليت کميته برگزاري دوره آموزشي نقش موزه ها در تعليم و تربيت بوده است. در سال 1355اولین مجمع موزه داران آسيا اقیانوسیه ايکوم با همكاري اداره كل موزه ها در ايران تشکيل گرديد.
کمیته ملی تابع شوراي بين المللي موزه ها که به اختصار “ايکوم ICOM ” ناميده مي شود قرار دارد، وآن سازماني است غير دولتي و غیر انتفاعی وابسته به سازمان يونسکو و دفتر آن در شهر پاریس در کشور فرانسه قراردارد.
ايکوم بزرگترين خانواده جهاني موزه شناسان و سازمانهايي است که به نحوي با تعريف موزه در ارتباط می باشند و از نقطه نظر صلاحيت علمی در اين زمينه در جهان در جایگاه و مرتبه نخست قراردارد.
كميته ملي موزه هاي ايران تا سال 1357 فعاليت مستمر داشت. اما پس از آن به علت عدم پرداخت حق عضويت مربوطه فعالیت آن متوقف شد.
برابر مقررات شورای بین المللی موزه ها تشكيل كميته ملي در هر كشور با عضويت حداقل 3 عضو موسسه اي و دوعضو انفرادي تحقق مي يابد. در اين راستا اداره كل موزه هاي وقت سازمان ميراث فرهنگي کشور در جهت عضويت مجدد در شورای بین المللی فعاليت پی گیرانه ای نمود و در سال 1367 با تصويب هيئت وزيران توانست مجوز پرداخت حق عضويت آن اداره را اخذ نماید، ولي با توجه به اينكه تعداد اعضا به حدنصاب نرسيده بود شكل گيري كيمته ملي به تعويق افتاد.
با توجه به اينكه شوراي بين المللي موزه ها ايكوم سازماني است غير دولتي و وابسته به يونسكو می باشد لذا كميسيون ملي يونسكو ايران با تلاش مستمر رياست وقت اداره فرهنگ، در زمينه آشنايي موزه داران و ديگر موزه های فعال سازمان های دیگر با شوراي بين المللي موزه ها و ايجاد تسهيلات به منظور عضويت آنان در ايكوم ، زمينه شكل گيري مجدد كميته ملی موزه هاي ايران را فراهم نمودند و همچنين علاقه مندان به موزه ها با عضويت انفرادي خود در ايكوم نيز به تشكيل كميته ياري رساندند . به طوري كه پس از بيست سال، اولين نشست اعضاء ايكوم و ديگر علاقه مندان در تاريخ 28/11/1376 در مورد چگونگي تشكيل كميته ملي صورت پذيرفت. در اين جلسه پيرامون تشكيل كميته ملی، هيئت اجرايي، تدوين آئين نامه داخلي و… بحث و بررسيي به عمل آمد و در تداوم اين جلسات در يازدهمين جلسه كه درتاريخ 25/6/1377 هيئت اجرايي كميته ملي موزه اي ايران از بين اعضا ي ايكوم انتخاب شدند و گزارش اين جلسه به انضمام آئين نامه داخلي كه توسط كميته مشورتي تدوين شده بود جهت تائيد به شوراي بین المللي موزه ها(ايكوم) ارائه گشت و بدين ترتيب با تاييد شوراي اجرايي ايكوم ، كميته ملي موزه هاي ايران پس از بيست سال رسما فعاليت هاي خود را آغاز نمود . نظر به اينكه كميته ملي موزه هاي ايران(ايكوم ايران) به عنوان يك نهاد رابط و مشورتي، مسئوليت ايجاد ارتباط ميان نهادها و موزه هاي عضو و دیگر اعضا ی انفرادری را در داخل کشور و همچنین با شورای بین المللی موزه ها را برعهده دارد امید است بتوانیم دراین راستا فعالیت های موثری را در زمینه هماهنگی معرفی و آموزش و به ویژه ترویج فرهنگ موزه داری ارائه نماید.
کمیته ملی پس از تدوین آئین نامه داخلی نخستین همایش را با حمایت سازمان میراث فرهنگی کشور تحت عنوان نقش موزه ها در توسعه فرهنگی برگزار نمود و پس از آن در اجلاسهای سه سالانه شورای بین المللی به صورت فعال حضور یافت. در سال 1383 با حمایت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری وقت و و جند عضو سازمانی، دومین همایش را تحت عنوان موزه ها در هزاره سوم همراه با نمایشگاه جنبی معرفی تجهیزات و تکنولوژی مورد نیاز موزه ها را برگزار نمود. در اسفندماه 1385 کمیته ملی موزه ها با همت اعضای خود اجلاس منطقه ای آسیا اقیانویسه را در شیراز برگزار نمود. و در سال 2017 نشست سالانه اجلاس منطقه ای آسیا اقیانویسه را چابهار انجام داد وو در سال 2018 نشست سالانه ایکوفوم را در تهران برگزار نمود.
هیات اجرایی کمیته ملی محور اصلی فعالیت سالانه خود را با عنایت به شعار های اعلام شده از طرف شورای بین المللی معطوف به آموزش و آشنایی عامه با فرهنگ موزه ای در اقشار مختلف در كشور نموده است.
اكنون كه به روند احياي كميته ملي موزه هاي ايران اشاره نموديم بهتر است معرفي اولين هيات اجرايي پس از احيا را از زبان كميته ارتباطات وقت ايكوم مندرج در خبرنامه داخلي كميته ملي مورخ ارديبهشت1378نقل نمائيم:
